Peter Brandt

Düşüşlerde alım yaparken tam gaz girmez ve gitmiyorsa oturmazdı. Piyasanın en düşük yapıp yapmadığını test ederdi. Hafta biterken zararda olan pozisyondan çıkar, zamanın doğru olduğunu düşündüğünde tekrar denerdi.

Piyasanın nereye gittiğini bildiğine inanabileceğini ama aslında hiçbir fikrim olmadığını öğrendim.

Eğer bütün gün oturup bilgisayar ekranını izlersem kendimi sabote etmiş olurum

Bana avantajı veren grafikler değil, risk yönetimi. Avantajı disiplin, sabır ve işlem emirlerimi uygulamamdan sağlıyorum.

Tüm kazançlarım yaptığım işlemlerin yüzde 10-15’inden geliyor. Diğerleri çöp.

Pozisyona girmek için, doğru zamanı beklemeyi öğrenmelisin. Başlarda benim için en zor şey şu sorunun cevabını bulmaktı. Kurgum ne? Kurşunumu harcayacağım o kurgu ne? Her işlemcinin yanıtlaması gereken sorunun bu olduğunu düşünüyorum. Hangi işlemi yapmak istediğini yüksek bir belirginlikle tanımlayabilir misin?

Galiba kazananların ortak noktaları var. Riske saygı duyarlar. Bir işlemde aldıkları riskleri sınırlarlar. Bir işlemde haklı çıkacakalarını otomatik olarak varsaymazlar. Eğer bir varsayımları varsa o da yanılacakları üzerinedir. Karlı bir işlem onları heyecanlandırmadığı gibi zararlı olanlar da onları kızdırmaz.

Kaybeden işlemciler, fazla risk alırlar. Yöntemleri yoktur. Piyasaları kovalarlar. Fırsat kaçırmaktan korkarlar. Duygularını kontrol edemezler; coşku ve depresyon arasında delice gidip gelirler.

Brandt Koyduğu Kurallar:

  1. Brandt bir işlemde toplam öz sermayesinin %1’ine eşit bir net kar elde ettiğinde o karın bir kısmını alıyor.
  2. Fiyat kar hedefinin %30’una yaklaştığında, çok daha yakın stoplar uyguluyor.

En kötü hesap erimeleri genellikle her şeyin mükemmel çalıştığı dönemleri takip eder. Olası bir açıklama, galibiyet serilerinin kayıtsızlığa ve kayıtsızlığın da baştan savma işlemlere yol açmasıdır.

Brandt’ın sloganı: Zayıf savunulan güçlü fikirler. Bir pozisyona girmek için güçlü bir nedeniniz var, ancak girdikten sonra piyasa beklendiği gibi davranmazsa çıkmakta hızlı olun.

Gerçekten işlem yapmak istediğinizden emin olun. Ve zengin olmayı istemekler işlem yapmayı istemeyi birbiriyle karıştırmayın.

Jason Shapiro

Fiyat sana bir şey anlatırken onunsa savaşma; onunla git.

Keynes: Piyasalar sizin likit olarak kalabileceğinizden daha uzun süre mantıksız kalabilir.

Shapiro yaklaşımının iki temel bileşeni var:

  1. Spekülatör pozisyonlarının aşırılıklarına karşı pozisyon almak.
  2. Pozisyonlara girişin zamanlamasını fiyat hareketine göre yapmak.

Richard Bargh

Günlük tutmanın önemi: “Geçen aynı, geçen haftayı ve hatta dünü çok hızlı bir şekilde unutuyorsun. Bir günlük tutarak, herhangi bir zamanda zihninden neler geçtiğini görebilir ve kafa yapının zaman içinde nasıl değiştiğini izleyebilirsin.”

Bir pozisyondan çıktıktan sonra, ister para kazan ister kaybet, o pozisyonu şak diye unutmak zorundasın.

Özellikle büyük bir pozisyona girdiğimde, piyasa hemen istediğim yöne doğru gitmeye başlamadıysa hemen çıkarım.

Bana göre bir pozisyon ne kadar zararda devam ederse, zararla kapanma olasılığı da o kadar yüksek.

Devam eden bir trendin ortasından çıkarken her zaman biraz pozisyon bırakmak isterim.

Bir işlemci olarak öğrendiğin dersler neler?

  • İyi bir işlemci olmak için yüksek derecede öz farkındalığa sahp olmalısın.
  • Bir fırsatı kaçırmam önemli değil, çünkü her zaman başak bir fırsat olacak.
  • Zihinsel sermaye, işlemciliğin en önemli yönüdür. En önemlisi, bir hata yaptığında, bir fırsatı kaçırdığında veya önemli bir zarar yazdığında nasıl tepki verdiğindir. Yanlış tepki verirsen, daha fazla yanlış yaparsın.
  • Bir işlemde bir hata yapmadan zarar ettiysen “Bu işlemi tekrar yapardım” diyebilmen gerekir.
  • Fırsatlar dağıtıktır. Bugün bir fırsat çıkabilir ve ardından bir sonraki fırsat için üç ay beklemen gerekebilir.
  • Uzun vadeli düşün ve sermayeni bir hamlede artırmak yerine kademeleri olarak artırmaya çalış.
  • Yaptığın hatadan dolayı kendini affetmelisin.
  • Kötü veya kaçan bir işlem beni tutarsız hale getirirse, geri dönüş için kurallarım var: Ara ver, spor yap, doğaya çık, eğlen. Mantık dışı bir kavram ise para kaybederken daha fazla harcamam gerektiği.

İşlemlerinize korkunun hakim olmasına neden olacak kadar büyük işlem yapmayın.

Amrit Sall

Herhangi bir zamanda belirli bir piyasayı yönlendiren yalnızca bir kaç faktör vardır. Önemli olan bir piyasayla neyin ilgili olduğunun ve neyin fiyatlandırıldığının farkında olmandır.

Umutla girilmiş bir pozisyonu asla istemem. Fırsatların kuruyup yok olduğu ve yapılacak hiçbir şey olmadığı dönemler olacaktır. Eğer o dönemlerde zorla yapacak bir şey ararsan başına bela açarsın.

Olağanüstü işlemleri mümkün kılmak için arada hiçbir şey yapmaman gerekir. Her zaman kendime sorarım: Hazır durumda mıyım? Tamamen hazır mıyım? Gerçek fırsatları sabırla beklemek yerine, finansal sermayemi ve zihinsel sermayemi düşük düzel alım satımlarda mı harcıyorum?

Şimdi biliyorum ki, zamanın %90’ında piyasada bir fırsat olmayacak ve zamanın %10’unda karlarımın %90’ını yapacağım

Stopu pozisyona girerken mi koyarsın? Hayır, çünkü piyasanın bir salınımlar beni hemen stop etmesini istemem. Yapay olarak stop olmaktan kaçınmak için yeterli bir fiyat hareketi olduğunda stopu koyarım.

Kötü bir günden sonra iki seçeneğim var: Orada oturup zırlayarak bana zarar vermesine izin verebilirim ya da başını ezip kontrolü ele geçirebilirim. Büyük bir darbeden sonra, olabildiğince çabuk sakin ve odaklanmış durumuma dönerek duygusal sermayem üzerindeki etkiyi en aza indirmeye çalışırım. İşlemin bir otopsisini yapar, ders alır ve bir sonraki fırsata geçerim. Büyük bir kaybı içime sindirdikten sonra, bugüne kadar başardığım şeyler için minnettar oldum. Bu süreç sayesinde, aynı olumsuz hikayeyi defalarca tekrar etme, acıyı defalarca yeniden yaşama ve zihinsel sermayemi vergilendirme tuzağından kaçıyorum.

Bir işlemi kaçırmaktan endişeleniyorsan, almaman gereken bir pozisyon almaya yatkın olacaksın. Duygusal olarak tedirgin bir durumdaysan, fazla çabuk kar alabilir veya zararda oturmaya devam edebilirsin.

Önemli bir işlem olayından önce, şimdiki ana odaklanmak ve zihnimdeki gevezeliği aşmak için nefes çalışması ve meditasyon yapıyorum.

Farkındalığım zirveye ulaştığında, her şey kolay geliyor. Bu “derin farkındalık” durumunda %5’lik bir bilinçli zihne karşılık %95’ini temsil eden bilinçaltı seviyeden tepki veriyorum. Yaratıcıyım ve büyük miktarda bilgiyi işleyebilir ve tereddüt etmeden tepki verebilirim. Yeni bilgilere açığım ve pozisyonlarımı bunlara göre geliştirebilirim. İşlem yapmak kolay geliyor ve hiçbir şeyi zorlamaya çalışmıyor, pozisyonuma aşık olmuyor veya sonucuna bağlanmıyorum. Zararları tereddüt etmeden kesiyor ve erken alama dürtüsü olmadan karda oturabiliyorum.

Oturduğum bir pozisyonda gün içi zaman diliminde parabolik bir fiyat hareketi oluşursa, karı kilitlerim.

Risk yönetimi bileşenleri:

  • Pozisyona olan inanç seviyesine bağlı olarak riskimiz %1 ile %5 arasında değiştiririm.
  • Hemen stoplarımı koyarım.
  • Çıkışa kadar tüm pozisyonda beklemek yerine bir kısmından karımı alırım. (Kısmi kar almak, pozisyonun bir kısmından kar ettikten sonra sıfır riskle sınırsız potansiyel sunan “bedava işlemlere” kilitlenmemi sağlar.
  • Portföy seviyesinde %6’lık bir hesap erimesine inersem, boyutunu küçültmeye başlayabilir ve girdiğim yeni pozisyonlarda çok daha seçici olabilirim.

Tanıdığım birçok kaybeden işlemci, sürekli olarak ve tutarlı bir şekilde para kazanmaları gerektiğini düşünüyor. Eğer büyük karlar arıyorsan piyasaya maaş zihniyetiyle yaklaşamazsın. En iyi ihtimalle zamanın yalnızca %30-%50 arasında haklı çıkıyorum. Ancak zamanın yalnızca %30’unda haklı çıktığımda, karlı işlemlerimde kazandığım miktar zarar ettiğim işlemlerde kaybettiklerimin 8 misli. Eğer işlemciler her gün haklı çıkmak zorunda hissediyorlarsa yanlış yerdeler.

Zarar eden işlemciler olumsuz bir ruh haline kilitlenirler. Kayıplarının kendilerini olumsuz etkilemesine izin verirler ve bu bir çığ etkisi yaratır. İlk zarardan sonra duygularını kontrol ederek olumsuz pekiştirme sürecini kökünden kazımış olsalardı çok daha iyi bir konumda olurlardı.

Başarılı girişimcilerin ortak özellikleri:

  • Asla pes etmezler. İşler kötü gittiğinde bile dayanmanın bir yolunu bulurlar ve her şeyin yoluna gireceğini bilirler.
  • Kendi içlerinde rekabetçidirler ve her zaman performanslarını aybeay iyileştirmenin yollarını ararlar.
  • Güçlü özelliklerine inanırlar ve her işlemin yeni bir işlem olduğunun farkındadırlar.
  • Başarısızlığı bir geri bildirim olarak kabul ederler. Başarısızlığın, bir uğraşın başarısına giden yolda bir zorunluluk olduğunu bilirler. Onlar için başarısızlık, ancak ondan öğrenme fırsatını kaçırdılarsa başarısızlıktır.

Hangi becerilerin veya kişsel niteliklerin bu sonuçlara ulaşmanı sağladığına inanıyorsun?

  • İyi bir işlemin özelliklerinin çok farkındayım ve böyle bir işlem fırsatı kendini gösterdiğinde tereddütsüz girerim.
  • Her zaman asimetrik getiri/risk işlemi profilleri ararım. Her seferinde riskimi sınırlarım ve o devi yakaladığımda beni düşürene kadar pozisyonda otururum.
  • Anında tatmin aramam; çalışır ve sonra doğru işlem için sabırla beklerim.
  • Kendimi bir işlemin sonucuna bağlamam, süreci takip etmeye odaklanırım.
  • Çok ve az inandığım işlemleri ayırmakta iyiyim ve pozisyon büyüklüğümü buna göre değiştiriyorum.
  • Bir işlem fırsatı belirdiğinde agresif oluyorum ve fırsat geçtiğinde aynı hızda piyasadan uzaklaşıyorum.
  • Disiplinliyim, bu da büyük bir işlem fırsatı çıktığında agresif bir şekilde risk alabilmemi sağlıyor
  • Herkesten daha fazla çalışmaya razıyım.
  • Azimli olmalısın; defalarca dayak yedikten sonra geri gelmenin tek yolu budur.
  • Bir işlemci olarak elde ettiğim her başarının arkasındaki önemli faktörün iç odaklanmam olduğunu düşünüyorum.

Önemli olan, yapmadığın şeydir. Anahtar sözcük sabırdır. Başarılı işlemcilik, hiçbir şey yapmama sanatıdır.

Sall’ın başarısı üç temel bileşeni getiren bir işlem sürecinden kaynaklanıyor:

  1. İşlem araştırma ve planlaması
  2. İşlemi uygulama
  3. Duygusal sakinlik